کاربرد فناوری ها در آرشیوهای دانشگاهی؛واقعیت مجازی

 

امروزه تکنولوژی یکی از عوامل تعیین کننده موفقیت و شکست سازمانها به شمار می رود. آشنایی و به کارگیری انواع تکنولوژی در موزه و آرشیوهای دانشگاهی ضمن توانمندسازی آن، در کاهش هزینه های سازمان نقش بسزایی دارد.

 

 

در 1910 واقعیت مجازی برای پنوماتیک و آموزش خلبانان به کاربرده شد. که ابتدا ارزان و ایمن بـود. در دهـه 50 فکـر فریب حواس در فیلم های روی پرده بزرگ و صدای استریو با دستگاهی به نام سینه راما به کار رفت که نوعی سیستم پخش تصویر بر روی پرده عریض بود که در آن تصویر میدان دید تماشاگر را پر می کرد و ترکیب آن با صدای استریو این حس را ایجاد می کرد که شخص واقعا در صحنه حضور دارد . در اواخردهه 60 طرح دنیای مجازی تحت کنتـرل رایانـه بررسـی شـد . واقعیـت مصـنوعی آن را ساخت . با این دستگاه، حالت های بدن در حالیکه در حرکت هستید ضبط و نشان داده شد. یعنی تصاویر ویدئویی زنده همراه با صحنه هایی که توسط رایانه تولید شده را می بینید . ایوان ساترلند در دهه 70 گرافیک های سه بعدی شبکه سیمی را ساخت، پس از ان واقعیت مجازی را اولین بار در 1989 یارون لاتیر و گیبسو ن در 1984 فضای سایبر را معرفی کرد و در 1990 واژه دنیای مجازی یا محیط مجازی کاربرد بیشتری پیدا کرده است و به کلیه فضاهای سه بعدی کامپیوتری اطلاق شد.

واقعیت مجازی پیشتر از آرشیوها، در موزه ها به کار گرفته شد. منشأ اولیه موزه مجازی، اینترنت نبوده است بلکه اوایل از قرن بیستم هنرمندان سعی داشتند آثار خود به گونـه ای متفـاوت ارائه دهند. .هـدف اصلی آنها فعال کردن بیننده اثر و تغییربیننده ازعنصری منفعل به عنصری موثردرفرایند نمایش بود. ایجاد فضای سه بعدی در ارائه آثار، استفاده از میکروفیلم، کلکلسیون گرایی، استفاده از لوح فشرده و اینترانت از جمله تلاشهای متخصصان و هنرمندان تا 1995 بود. با آغاز قرن بیست و یک و توسعه اینترنت و فراگیری آن در جهان، این تلاش ها به سوی ارائه اشیای موزه ای و آثار هنرمندان بر شبکه جهانی جهت گرفت.

جفری لوئیس موز ه مجازی را اینگونه تعریف کرده است؛ موزه مجـازی مجموعـه ای از فایل های رقمیِ صوتی، تصویری و متنی است این فایل ها شامل اطلاعات علمی،فرهنگی و تاریخی هسـتند کـه بوسـیله رسـانه های الکترونیکی به دست آمده اند موزه مجازی فاقد اشیای حقیقی است و از این جهت تفاوت اساسی با موزه های سنتی دارد. در تعریف دیگر می توان گفت، موزه مجازی مکانی چند بعدیست که به صورت صوتی، تصویری و متنی بر روی فضای شبکه گسترده جهانی اینترنت به ارائه خـدمات، اطلاعات و آموزش در زمینه های گسترده ی فرهنگی – تاریخی، در راستای فعالیت ها و اهداف موزه های واقعی می پـردازد. آرشیوها نیز طی سالیان اخیر در جهت حفاظت بیشتر از اسناد، از این فناوری برای ارائه خدمات خود استفاده می کنند. این فناوری ضمن ارائه اسناد همه جانبه و یکجا، سیر تاریخی وقایع را به خوبی بازسازی کرده و نقش بسزایی در ارتقای جایگاه آرشیوها و موزه ها در جهان دارد.

برای به کارگیری بهتر این فناوری سخت افزارهای خاصی نیاز است که میتوان به نمایشگر، دستکش، لباس،کفش مخصوص و هدست اشاره کرد.

سهولت دسترسی و ارائه خدمات، جلوگیری از فرسایش آثار ارزشمند، کاهش هزینه حفاظت و نگهداری، تسهیل و تقویت فرایند آموزشی، کاهش وابستگی به توصیف آثار و اشیا به واسطه چندرسانه ای بودن، عدم محدودیت زمانی و مکانی از مزایای استفاده از این فناوری است.

آرشیوها و موزه های دانشگاهی، دارای مواد و منابعی هستند که برای توصیف دقیق تر باید به صورت پیوسته و وابسته ارائه شوند. از این رو، استفاده از این فناوری ضمن کاهش زمان، هزینه، فضا، افزایش رضایتمندی از ارائه خدمات و آموزش کاربردی را به دنبال دارد. می توان مجموعه ای از سخت افزارهای مورد نیاز را در کیوسک اطلاع رسانی گرداورد، و خدمات را به صورت کاملا مجازی ارائه داد.

منابع

حسینی، محبوبه (1400)؛ کاربرد فناوری واقعیت مجازی در موزه ها، ارائه شده در هشتمین کنفرانس ملی دستاوردهای نوین و به روز، رشت.

فرهنگی، راحله و علیرضا ممیززاده(1393)، واقعیت مجازی و کاربردهای نوین دسترسی به موزه های مجازی، اولین کنگره تخصصی مدیریت شهری و شوراهای شهر. تهران.